Blog

คิดอย่างนึง แสดงออกอีกอย่างนึง?

ตอนทำงานเป็นทีม เราแสดงออกอย่างไร?

เล่าประสบการณ์เข้าร่วม Workshop เกี่ยวกับการทำงานเป็นทีม ในแนวทางของ Belbin Team Roles (ทางผู้จัดอนุญาตและยินดีให้เราเผยแพร่สาธารณะ)

1. What is Belbin Team Roles?
2. เราได้อะไรจาก workshop นี้

ต้องบอกก่อนว่า เราจะเล่าในมุมมองของเรา บน filter ของการชอบทำงานคนเดียวมาตลอด ไม่พึ่งใคร (Enneagram type 8, Strengths – Maximizer, Command, Focus) และเคยเป็นผู้นำที่ลูกน้องลาออกยกทีมพร้อมกัน ซึ่งหลังจากนั้นเราก็ขัดเกลาตัวเองมาตลอด เรียนและฝึกปฏิบัติมาพอสมควร จนมาถึงวันนี้คือดีขึ้นมากแล้ว ใส่ใจความรู้สึกผู้อื่นมากขึ้นเยอะเลย

มาเข้าเรื่องของ workshop ใช้เวลาครึ่งวันช่วงบ่าย ในห้องประชุมใหญ่โต นั่งเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 6 ท่าน แนะนำตัวกัน ได้รับโจทย์ให้เล่าความท้าทาย/วิกฤต ของการทำงานเป็นทีม และความหวังที่แต่ละท่านพบเจอมา นำมาสรุปเป็นของทีม รวมทั้งคิดชื่อกลุ่ม สโลแกน ซึ่งตอนนี้เราเหมือนได้รับมอบหมายภารกิจนี้(รู้สึกเอง) คอยจัดการ เป็นคนเริ่มถาม ทวน สรุป พอคนไหนพูดเยอะ เราจะตัดบท และถามคนพูดน้อยหรือยังไม่ได้พูด เวลาก็จะหมด บางคนก็คิดอยู่ ยังไม่ได้พูด เราเลยไม่รอละ คว้าปากกาไปเขียนกระดานก่อน เอาข้อมูลเท่าที่ได้คุยกันเมื่อกี้แหละ จนเราเริ่มเขียน สมาชิกในกลุ่มก็ตามมาให้ข้อมูลเพิ่มเติมในช่วงที่เราเดินออกมา สังเกตเห็นว่า เราไม่รอเพื่อนพูดจบ เพราะเรากลัวไม่เสร็จ เห็นตัวเองชัดแบบแทบจะทันที นี่แหละ พฤติกรรมเรา

“ความแตกต่างระหว่างความสำเร็จและความล้มเหลวของทีม ไม่ได้ขึ้นอยู่กับปัจจัยอย่างความเก่ง แต่ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมในการทำงานเป็นทีม”

“The difference between success and failure of a team does not depend on factors such as skill, but on teamwork behavior”

*Quote จาก slide ใน workshop พอมาใคร่ครวญดู มันจริงเนอะ

What is Belbin Team Roles?

Belbin Team Roles คืออะไร คือ กลุ่มพฤติกรรม ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ และความสำเร็จของทีม ( A cluster of behaviors that affect the efficiency and success of the team. )

เค้าจะแบ่งเป็น สามกลุ่มใหญ่คือ Action, Thinking, People และแต่ละกลุ่มจะมี 3 พฤติกรรม มาดูกันว่าจะตรงกับแบบไหน

Action

1. Implementer นักปฏิบัติ
   จุดแข็ง เน้นการใช้งานได้จริง ไว้ใจได้ มีประสิทธิภาพ เปลี่ยนความคิดให้ลงมือทำเป็นรูปธรรม จัดระเบียบงานให้ลุล่วง
   จุดอ่อน ค่อนข้างไม่ยืดหยุ่น ตอบสนองต่อโอกาส/สิ่งใหม่ๆได้ช้า
2. Shaper ผู้ผลักดันทีม
   จุดแข็ง ชอบความท้าทาย คล่องแคล่ว กระตือรือร้นใต้แรงกดดัน กล้าฝ่าฟันอุปสรรค
   จุดอ่อน อาจกระตุ้นหรือยั่วยุคนอื่นง่าย มีแนวโน้มกระทบความรู้สึกของผู้อื่นได้
3. Completer Finisher
   จุดแข็ง พิถีพิถัน รอบคอบ และใส่ใจรายละเอียด มักตรวจสอบข้อผิดพลาด และขัดเกลาให้งานออกมาสมบูรณ์แบบ
   จุดอ่อน มีแนวโน้มวิตกกังวลมากเกินไป ไม่ไว้วางใจให้ผู้อื่นรับผิดชอบงานแทน

Thinking

1. Plant นักคิดสร้างสรรค์
   จุดแข็ง มีความคิดสร้างสรรค์ คิดอย่างอิสระ สามารถสร้างไอเดียใหม่ๆ และแก้ไขปัญหาที่ยากได้
   จุดอ่อน มักละเลยรายละเอียดที่ไม่สําคัญ อยู่กับความคิดจนส่งผลให้การสื่อสารขาดประสิทธิภาพ
2. Monitor Evaluator นักประเมินวิเคราะห์
   จุดแข็ง สุขุม รอบคอบ มีกลยุทธ์ มองเห็นทางเลือกทั้งหมด และสามารถตัดสินใจได้อย่างแม่นยํา
   จุดอ่อน ขาดแรงผลักดัน ไม่สามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้อื่น อาจวิจารณ์มากเกินไปจนขัดขวางการสร้างสรรค์
3. Specialist ผู้เชี่ยวชาญ
   จุดแข็ง มุ่งมั่นทุ่มเทในสิ่งที่ตนเองเชี่ยวชาญ ริเริ่มได้ด้วยตนเอง ให้ความรู้ และ ทักษะเฉพาะทางที่หาได้ยาก
   จุดอ่อน มีส่วนร่วมเฉพาะในส่วนที่ตนเชี่ยวชาญ ติดกับรายละเอียดทางเทคนิคมากเกินไป

People

1. Co-ordinator ผู้จัดการทีม
   จุดแข็ง มีวุฒิภาวะ มั่นใจในตนเอง มองเห็นศักยภาพของผู้อื่น มอบหมายงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
   จุดอ่อน อาจถูกมองว่าใช้คนเก่ง มอบภาระงานของตนเองไปให้ผู้อื่น
2. Teamworker ผู้ผสานไมตรี
   จุดแข็ง ร่วมมือกับผู้อื่นได้ดี รักษาน้ำใจผู้อื่น และช่วยลดความขัดแย้งในทีม
   จุดอ่อน ตัดสินใจได้ยากในสถานการณ์กดดัน หลีกเลี่ยงความขัดแย้ง
3. Resource Investigator ผู้แสวงหาโอกาส-ทรัพยากร
   จุดแข็ง สื่อสารเก่ง เปิดกว้างต่อผู้คน สํารวจ และนําโอกาสใหม่ๆมาให้กับทีม
   จุดอ่อน มองโลกในแง่ดีเกินไป มักหมดความสนใจเมื่อเวลาผ่านไป

ครบ 9 พฤติกรรมละ ทีนี้ลองสำรวจตัวเองดูว่าน่าจะเป็นแบบไหน ทางวิทยากรก็ให้คุยในกลุ่ม จุดแข็ง-จุดอ่อนของหมวดที่เราเป็น และสิ่งที่เราต้องการพัฒนา

เรารู้สึกว่ามันคล้ายๆกับ Enneagram อยู่นะ ฐานกาย ฐานใจ ฐานหัวไรงี้ แล้วมันมีความแบบ Specialist คือ Learner ใน StrengthsFinder ใช่มั้ย เท่าที่ทราบเท่านี้ก็รู้สึกว่าเหมือนอยู่นะ แต่นี่ workshop สั้นๆ ครึ่งวัน เค้าให้เลือกดูเองว่าเราน่าจะเป็นแบบไหน ไม่แน่ใจว่า full course เค้าจะพาไปสำรวจยังไงนะ ว่าใครกลุ่มพฤติกรรมไหน เราว่าน่าสนใจดี

หลังจากนั้นก็เป็นการโค้ชทีม ใช้โค้ชชิ่งโมเดลปกติเลย 6 คำถาม และกล่าวขอบคุณปิดท้าย แต่ละคำถามก็ถามทีละคน ตอบทีละคน ไล่ไปให้ครบทุกคำถาม มีคนพูดเยอะ มีคนพูดน้อย เราเห็นตัวเองมีความอึดอัดอยู่นิดๆนะ เพราะว่าเวลามีจำกัด แล้วมันจะไม่ทัน เดี๋ยวงานไม่เสร็จ นอนไม่หลับ ฮ่าฮ่า

บรรยากาศโดยรวมสนุกดี ทีมงานก็เยอะอยู่ แต่ไม่ได้มีเวลามาลงลึกกลุ่มย่อย มันเหมือนไปอบรมสัมมนาในห้องประชุมใหญ่ๆอ่ะ เราไม่ได้ถามอะไรมาก เพราะถ้ามัวถามก็จะพลาดสิ่งที่วิทยากรหลักกำลังพูดทันที

“Nobody is perfect, but a team can be.” Dr. Meredith Belbin

เห็นประโยคนี้อีกครั้งใน workshop แล้วก็รู้สึกโดน เคยได้ยินจาก Youtube Mission to the Moon มารอบนึง ยังจำเสียงคุณแทปพูดประโยคนี้ได้อยู่เลย

เราได้อะไรจาก workshop นี้

ได้เห็นตัวเอง ได้เห็นความรู้สึกนึกคิด ได้เห็นอารมณ์ความรู้สึก และได้เนื้อหาของ 9 พฤติกรรมคร่าวๆ ได้ตระหนักรู้ และให้คำมั่นสัญญากับตัวเองว่า จะเป็นคนที่ดีขึ้นในทุกๆวัน คือรู้เท่าทันความรู้สึกนึกคิดข้างใน ก่อนที่จะไปถึงพฤติกรรม เพราะพฤติกรรมมันส่งผลต่อทีม

เราไม่ต้องเก่งทุกอย่าง แค่เราต้องดูและอ่านออก เห็นจุดแข็งและความหลากหลายของสมาชิกในทีม จัดสรรงานได้เหมาะสมกับศักยภาพของแต่ละคน ลดความขัดแย้ง เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน